Op 27 november 2012 werd het eerste Nationaal Fietscongres in Amersfoort afgesloten met de ondertekening van de Green Deal Fiets door ministerie van Infrastructuur en Milieu, RAI vereniging, BOVAG, ANWB, Fietsersbond en Natuur & Milieu. Doel was verhogen van het aandeel van de fiets in het woon-werkverkeer van 25 naar 30 procent. Tien jaar later is die Green Deal opgevolgd door de gezamenlijke fietsagenda in de Tour de Force en in het Nationaal Toekomstbeeld Fiets. Rijk, provincies, gemeenten en maatschappelijke organisaties zijn het op hoofdlijnen eens over de ambities voor de toekomst. De fiets heeft daarmee in het totale mobiliteitsbeleid onmiskenbaar een steviger plaats gekregen in die tien jaar.
Het Nationaal Fietscongres beleeft dit jaar in Enschede haar elfde editie, eindelijk weer als fysiek evenement na twee digitale edities. In de afgelopen tien jaar is het NFC dé plek geworden om fietsprofessionals uit het hele land te ontmoeten en kennis te nemen van de belangrijkste ontwikkelingen qua beleid en projecten.
Namens de Fietsersbond was ik bij alle edities aanwezig. Optredens die me bij staan zijn die van Gil Penalosa in Utrecht, met zijn hartstochtelijke (on-Nederlandse pleidooi) voor steden voor 8 tot 80 jaar; dat van Josse de Voogd in Houten over verschillen binnen Nederland, ook qua fietsen; de keynote van Ad Dijksterhuis in Rotterdam over reizen en geluk; de presentatie van de publicatie Nederland Fietsland van Rijksadviseur Rients Dijkstra in Zwolle; de oprichting van de F10-gemeenten in Tilburg.
Wie kijkt naar de verschillende sessies tijdens de congressen ziet dat de aandacht vooral uitgaat naar fietsinfrastructuur, praktisch beleid en gedragscampagnes. Niet zo raar, want vooral voor wat betreft infra is Nederland nu eenmaal de absolute wereldkampioen. De aandacht voor gedrag is in dat afgelopen decennium aanzienlijk gegroeid. Bredere onderwerpen rond fiets en voetganger, nabijheid van voorzieningen en ruimtelijke ordening, gezondheid, economische voordelen, duurzaamheidsaspecten en inclusiviteit en sociale emancipatie komen helaas allemaal minder uit de verf. Ook lukt het onvoldoende om mensen van buiten het directe fietswereldje te trekken.
Ik hoop dat we die eenzijdigheid de komende jaren linksom of rechtsom zullen weten te doorbreken, want fietsen is een middel en geen doel, een middel om te komen tot een prettige, gezonde en schone leefomgeving.
Door Wim Bot, Fietsersbond
